In juni van dit jaar hebben leden van heemkundestichting ’t Raokeliezer Mèrsele informatieborden geplaatst bij het voormalige NAD-kamp Endepoel. Hiermee is een project afgerond dat in 2019 begon, nadat Adri Ekstijn de stichting had gewezen op de aanwezigheid van het voormalige NAD-arbeidskamp "Albrecht Rodenbach" in de bossen van Endepoel.
Nederlandse Arbeidsdienst (NAD)
De Nederlandse Arbeidsdienst had als doel om het Nederlandse volk te onderwijzen in de idealen van het nationaalsocialisme. Voorafgaand aan de NAD bestond de Opbouwdienst, waar Nederlandse soldaten verplicht in dienst moesten treden. In 1941 kreeg elke man tussen de 18 en 23 jaar een oproep om zich aan te melden. Het werk bestond voornamelijk uit landbouwtaken en ontginningen.
Kamp "Albrecht Rodenbach" Endepoel
Het kamp werd halverwege 1941 gebouwd en was in december dat jaar gereed voor gebruik. Vrijwilligers die zich bij de arbeidsdienst aansloten kregen onderdak, voeding, kleding en zakgeld. Het kamp bood plaats aan ongeveer 120 arbeidsmannen. Door de toenemende onderduik van mannen nam de bezetting van de kampen echter snel af. Tegen het einde van de oorlog waren veel van deze kampen al verlaten. Na de oorlog boden de barakken onderdak aan gezinnen uit Venray, en werden sommige barakken hergebruikt in Venray en omliggende dorpen als noodziekenhuis, noodkerk, noodschool en andere tijdelijke voorzieningen.
Samenwerking
In samenwerking met de Archeologische Werkgroep Venray, de gemeente Venray en het Toeristisch Platform Venray is destijds begonnen met het toegankelijk maken van het kamp. Dit omvatte het schoonmaken van de fundamenten, het aanleggen van wandelpaden en het plaatsen van de informatieborden. Het resultaat is een informatieve wandelroute langs de restanten van het voormalige NAD-kamp. Vanuit Merselo leiden fraaie borden, geplaatst door het Toeristisch Platform Venray, de weg naar het kamp.
Bij het schuttersgebouw van ’t Zandakker staat een groot informatiebord met een plattegrond van het kamp, en langs de wandelroute zijn acht kleinere borden geplaatst bij de restanten van de barakken. Een QR-code op de borden verwijst naar de website, waar de komende tijd aanvullende informatie beschikbaar zal komen over de Nederlandse Arbeidsdienst en kamp Endepoel. Speciaal voor kinderen vormen de borden een puzzeltocht.
Op zondag 13 oktober, tijdens de herdenking van 80 jaar bevrijding, worden de borden officieel onthuld. Om 11.00 uur is er een korte bijeenkomst op het parkeerterrein bij Schutterij 't Zandakker Gilde Sint Jan Venray, Loonsedijk 5, 5815 EH Merselo.
Na de onthulling verzorgen leden van ‘t Raokeliezer tot 14.00 uur rondleidingen over het NAD terrein. Zij hebben iets lekkers voor kinderen die de puzzel goed oplossen.
Op deze foto ziet u de wisseling van de wacht in mei 1943
Molen Nooit Gedacht Merselo zoals in oorlogstijd
Een bezoek aan het NAD kamp is 13 oktober mooi te combineren met een bezoek aan molen Nooit Gedacht, Grootdorp 93, 5815AN Merselo. De molen is die dag open van 11.00 tot 16.00 uur en ingericht zoals in oorlogstijd, toen er onderduikers en evacuees verbleven.
Ontdek hoe de molenaar onderduikers waarschuwde voor razzia’s en smul ondertussen in alle vrijheid van vers gebakken koek bij de koffie, thee of limonade.
