Agenda
Luchtwachttoren Maashees geopend op Open Monumentendag
Van Zaterdag, 09 September 2023 - 11:00
Tot Zondag, 10 September 2023 - 17:00
Tot Zondag, 10 September 2023 - 17:00
KIJKEN, LUISTEREN, DOORGEVEN
Op 9 en 10 september 2023 is de gerestaureerde Luchtwachttoren te Maashees, Broekweg 2, geopend van 11:00 tot 17:00 uur. De luchtwachttoren is in 1953 gebouwd als militaire uitkijktoren. Hij was bedoeld om tijdens de Koude Oorlog vijandelijke, lees Russische, vliegtuigen te spotten die lager vlogen dan de radar kon waarnemen. Dit zeldzame militaire erfgoed uit de Koude Oorlog verdient meer bekendheid bij het grote publiek. In aansluiting op het thema van Open Monumentendag 2023 heeft een vijftal kunstenaars projecten ontwikkeld met de luchtwachttoren te Maashees als middelpunt. Met enkele aantrekkelijke, laagdrempelige activiteiten wordt beoogd dat doel te bereiken: word creatief samen met een kunstenaar en luister naar de oorspronkelijke luchtwachttorenwachters.
Luchtwachttoren 8J2 Maashees
‘Kijken, Luisteren, Doorgeven’, luidde het motto van het Korps Luchtwachtdienst, die deze militaire uitkijktoren tijdens de Koude Oorlog gebruikte om vijandelijke - lees Russische - vliegtuigen te spotten die lager vlogen dan de radar kon waarnemen. De luchtwachttoren ‘post Jacob 2’ is in 1953 gebouwd van prefab betonnen raatbouwelementen en is bijna 10 m hoog. De toren is in opdracht van Defensie ontworpen door architect M. Zwaagstra. N.V. Schokbeton in Kampen leverde de raatbouwelementen.
De toren maakte deel uit van een netwerk van 276 uitkijkposten, waarvan 139 torens, dat tussen 1951 en 1956 verspreid over het land werd aangelegd. Omdat vliegtuigen tot op 8 km hoorbaar waren, stonden de posten maximaal 16 km uit elkaar. Drie posten vormden samen een kring.
Op het open platform van de toren speurden luchtwachters met een kijker en op het gehoor het luchtruim af op vliegtuigen. Richting en afstand van gespotte vliegtuigen werden bepaald met een peilinstrument, het luchtwachtinstrument. Waarnemingen werden per telefoon doorgegeven aan het luchtwachtcentrum in Eindhoven, dat in verbinding stond met het landelijke commandocentrum in Driebergen. De postcommandant van deze toren was Martinus Jansen, Tien de Post, uit Vierlingsbeek.
Door snellere vliegtuigen en verbeterde radar was het via oog en oor volgen van vliegtuigen begin jaren zestig nutteloos geworden. In 1964 werd het KLD daarom sterk ingekrompen en in 1968 opgeheven. Luchtwachttoren Maashees verloor zijn functie, maar bleef overeind en is nu een van de slechts negentien nog bestaande luchtwachttorens. De toren is nu particulier eigendom. In 2015 is enthousiast gewerkt aan het herstel ervan.
